КАТТА КУФР

 Ислом усиз мукаммал бўлмайдиган нарсаларни инкор этишдир. У жаҳаннамда мангу қолишни тақозо килади ва исломдан чиқаради. 

Катта куфр эътикод, талаффуз ва амал килиш билан содир бўлиб, улар: 

1) Рад этиш куфри- Бу куфр пайғамбарларни ва пайғамбарлар берган хабарларни рад этиш (зеро бу хакикатга зид), пайғамбарлар олиб келган вахий ҳакикатга зид, ёки Аллоҳ ҳалол килган нарсани ҳаром, такиклаган нарсани ҳалол деб даъво килиш кабидир. Бунга Аллоҳ таолонинг ушбу сўзлари далолат килади:

 "Аллоҳга қарши уйдирмалар тўкиган ёки келган пайтида ҳақиқатни рад этган кишидан кўра золимрок кимса борми?! Ахир жаҳаннамда кофирлар учун жой йўкми?!" (Анкабут: 68).

2) Бош тортиш ёки тасдиқлашда кибр килиш куфри. 

Бу куфр Расулуллоҳ (с.а.в) Роббининг ҳузуридан олиб келган ваҳийни тасдиклаган, бироқ унга кибри, ўжарлиги ҳакикатни ва ҳакикатга эргашган кишиларни таҳқирлаши сабабли эргашмаслик кабидир. Шайтон (Иблис) нинг куфри ҳам бунинг мисолидир. Чунки, иблис Аллоҳ таолонинг буйрукларини инкор этмаган, балки, уни кибр билан каршилаган эди.

3) Шак куфри. Бу куфр Пайғамбар олиб келган хабарларни тасдиклаш, ёки рад этиш, ёки унга эргашишда шубҳаланиш кабидир. Зеро, Расулуллоҳ  (с.а.в) Роббисининг ҳузуридан олиб келган барча нарса шубҳага ўрин қўймайдиган ҳакикатдир. Шунинг учун ҳам, ушбу таълимотларга эргашишда иккиланган ёки "ҳақиқат унинг зиддида бўлиши мумкин" деб ўйлаган кимса шак ва шубҳа куфрини килган бўлади. 

4) Воз кечиш куфри. Бу куфр Расулуллоҳ (с.а.в)дан калби билан воз кечиш ва Унинг сўзларига қулоқ солмаслик: ҳакиқатни зикр қилинган ерлардан қочиш кабидир. Бу ишни қилган одам воз кечиш куфрини килган бўлади. 

5) Нифок (мунофиқлик) куфри. Бу куфр Расулуллоҳ (с.а.в) олиб келган таълимотларга қалбидан рад этсада, амал килишни кўрсатиш куфридир. Яъни иймонни кўрсатиш ва куфрни яшириш. Аллоҳ таоло бундай куфр ишни килган одамлар хакида шундай дейди: 

"Одамларнинг баъзилари:"Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирдик", деб айтадилар. Холбуки, улар мўмин эмасдирлар"     (Бакара: 8). 

Биз юкорида зикр килган куфр холатларида банда кофир бўлади. Яхшироқ тушунчага эга бўлиш учун, катта куфрни уч кисмга бўлиб мисоллар билан баён киламиз: 

1) Эътикод куфри. Бунинг сабаблари кўп бўлиб, уларнинг баъзиларинигина зикр киламиз: 

- Аллоҳ таолонинг борлиги ва ваҳдонияти ҳакида шак ва шубҳа қилиш; 

- Муҳаммад (с.а.в)нинг пайғамбарлиги ёки у Зотнинг сўнгги пайғамбар эканида шубҳа қилиш; 

- охират куни, жаннат, жаханнам, савоб, жазо, жинлар, фаришталар ёки ислом уламолари ичида ижмо килинган асосий ҳукмлар ҳакида шубҳа килиш; 

-динда ҳаром экани маълум бўлган нарсаларни ҳалол деб эътикод килиш; 

 2) Феълий куфр. Унинг мисоли: Аллохдан бошкаси учун сажда килиш; 

 3) Талаффуз килиш куфри. Унинг мисоли: Аллоҳ таолони ёки бирон бир пайғамбарни ёки ислом динини ҳақорат килиш. 

Юқорида эслатилган нарсаларнинг устидан ҳазиллашиб бўлсада истеҳзоли кулиш ёки масхара килиш куфрдир. Чунки бу ҳакорат ва менсимаслик бўлиб, уни талаффуз килган киши муртад бўлади. Бундай хатога йўл қўйган киши зудлик билан шаҳодат калималарини талаффуз килиши, истиғфор айтиши, афсус чекиши ва бунга қайта такрор кайтмасликка жазм қилиши керак.

Куфр исми берилган ва катта куфрдан хисобланмаган барча гуноҳлар кичик 

куфрдир. Кичик куфрни "амалий", катта куфрни эса "эътиқодий" куфр деб аталади. 

У.РАХИМОВ

Имом Фахриддин ар-Розий билим юрти мудир муовини