МУСУЛМОНЛАР ОРАСИДА НИЗО ВА УРУШ ЧИҚАРИШ ҲАРОМДИР

Бугунги ҳаёт гўзал, тинч, осойишта. Лекин бу ёруғ оламни зулматга, одамлар ҳаётини ҳалокатга айлантирувчилар афсуски, қанча-қанча бегуноҳларни йўлдан адаштирмоқда, хонавайрон этмоқда, қонини тўкмоқда.

ИШИД каби террорчи гуруҳлар инсониятга, айниқса, Ислом уммати тинчлигига одам ўлдириш, бегуноҳ инсонларнинг қонини тўкиш, ўзгалар молини тунаш каби фасод ишлар билан таҳдид солишди. Уларнинг фаолияти Қуръони карим ва ҳадиси шариф кўрсатмаларига мутлақо зиддир. Аллоҳ таоло бу ҳақида қуйидагича огоҳлантиради: “Кимда-ким қасддан бир мўминни ўлдирса, унинг жазоси жаҳаннамда абадий қолишдир. Яна унга Аллоҳ ғазаб қилгай, лаънатлагай ва унга улкан азобни тайёрлаб қўйгай” (Нисо, 93).

Инсонларга ўлим тилаш, улар жонига қасд қилишни Ислом дини қаттиқ қоралайди. Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Кимки бирон жонзот ўлдирмаган ва у ерда бузғунчилик қилиб юрмаган одамни ўлдирса демак, гуё барча одамларни, ўлдирибди, кимки унга ҳаёт ато этса (яъни ўлдиришдан бош тортса) демак, гуё барча одамларга ҳаёт берибди” дейди (Моида 32).  

Ушбу оят ва ҳадиси шарифдан кўриниб турибдики, ноҳақ уруш ва низо чиқарган, одам ўлдирган кимсаларнинг жазоси жаҳаннам, Аллоҳнинг лаънати ва азобидир. “Ислом шиорлари”ни даъво қилаётган бузғунчиларнинг инсонлар ҳаётига бу қадар бепарво қараётгани, чумолига ачингандек ачинмаслиги ушбу ояти каримада хабар берилган ваъидларга айни муносибдир.

Динни ниқоб қилиб олган динбузарларнинг энг асосий даъволаридан бири давлат раҳбарига итоат этмай “халифалик” ўрнатишдир. Мусулмон киши  Қуръони Карим Нисо сурасининг 59-ояти ҳукмига кўра ишбоши ва раҳбарларига бўйсуниши зарур. Аҳли сунна вал жамоа ақидасида бу аниқ белгилаб қўйилган.

 Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) хабар бердилар: “Кимки ўз амиридан бирор нохушлик кўрса, бас, сабр қилсин! Чунки, кимки султон буйруғидан бир қарич ташқари чиқса, жоҳилият ўлимида вафот этибди” (Бухорий, 9/7053-7054, 7143; Муслим, 3/1849).

Мазкур ҳадиси шарифда давлат раҳбарига итоат этиш шартлиги таъкидланган.

Видолашув ҳажида Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бундай деганлар: “Раббингизга ибодат қилинглар, беш вақт намозингизни ўқинглар, рамазон ойигизнинг рўзасини тутинглар, молларингизнинг закотини адо қилинглар ва ишингиз эгаларига итоат этинглар, (шундай қилиб) Раббингизнинг жаннатига киринглар!” (Ҳоким, 1/19). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Кимки умматимга қарши чиқса-ю, уларнинг яхшисини ҳам, ёмонини ҳам уриб ўлдирса, уларнинг мўминлигидан парво қилмаса, (мусулмонлик ва тинчлик-омонлик) аҳдини қилган кимсанинг аҳдига вафо қилмаса, бас, у мендан эмас ва мен ҳам ундан эмасман!”. Имом Нававий (раҳматуллоҳи алайҳ). Яна Имом Нававий (р.ҳ.) уларнинг бу ишлари оқибатини бундай тушунтирган:   “Яъни, уларнинг бу ишини тўғрилайдиган ҳеч қандай ҳужжат йўқ, фойда берадиган узр ҳам йўқ!”

Яна бузғунчи тоифаларнинг асоссиз даъволаридан бири –  ўзини ўлдириб, “шаҳидлик” даражасига етишдир. Лекин  мусулмон киши урушни орзу қилмасдан, тинчик тарафдори бўлиши зарур. Мусо ибн Уқбадан ривоят қилинади: Абдуллоҳ ибн Абу Авфонинг Умар ибн Абдулазизга йўллаган мактубини унинг котиби Солим ўқиб берди. Мактубда: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Душман билан тўқнашишни орзу қилманглар, Аллоҳдан офият тиланглар!” дедилар”, деб ёзилган экан («Саҳиҳи Имом Бухорий»: 7237).

Кишининг ўзини ўзи ўлдириши, “ўз жонига қасд қилиш”, деб баҳоланади. Шариат нуқтаи назаридан бу иш қаттиқ қораланади.  Аллоҳ таоло огоҳлантиради: “...ўз қўлларингиз билан ўзларингизни ҳалокатга ташламангиз!..” (Бақара, 195).

Ҳадиси шарифда: “Қиёмат куни биринчи савол ноҳақ тўкилган қон тўғрисида бўлур” дейилган (Имом Бухорий ривояти).

Имом Қуртубий “Нисо” сурасидаги: “Бир-бирларингизни ўлдирмангиз!” ояти ҳақида фикр билдириб, унда инсонлар бир-бирини ўлдиришдан қайтарилган бўлса, бу шахснинг ўз жонига қасд қилишини ҳам ўз ичига олади”, дейди.

Юқоридагилардан шундай хулоса қилишимиз мумкинки, жамиятда турли фитна ва низолар чиқариш, бегуноҳ инсонларга қарши қурол кўтариш, мусулмонларини қонини тўкиш, бузғунчи-боғий, каллакесарларга қўшилиш ва шу йўлда ўлиш  шаҳидлик эмас, балки оғир жиноят, жаҳаннам йўлидир. Ислом дини  турли баҳоналар билан инсонларни ҳалокатга чорлаётган бундай динбузарлардан эҳтиёт бўлишга чақиради.

М.ЮНУСХЎЖАЕВ
Имом Фахриддин ар-Розий 
ислом билим юрти мударриси